ایلخانان یا ایلخانیان

ایلخانان مغول یا ایلخانیان نام سلسله‌ایِ مغول است که از سال ۶۵۴ تا ۷۵۰ ه‍. ق در ایران حکومت می‌کردند و فرزندان  چنگیزخان  مغول بودند. لشکریان چنگیزخان نخستین بار در سال ۶۱۸ ه‍. ق به خراسان حمله نمودند. چنگیزخان 4 سال بعد به مغولستان بازگشت و در آنجا درگذشت.سی سال بعد منگو یا منگل، خان بزرگ یا قاآن، بر آن شد تا با اعزام برادرانش هولاکو و قوبیلای (کوبلاخان) به ترتیب به ایران و چین پیروزی‌های مغولان را تحکیم و تکمیل کند.هولاکو با فتح ایران سلسله ایلخانیان ایران را بنیان نهد و قوبیلای با فتح چین سلسله یوان چین را نا نهاد.

ایلخانان یعنی خانان محلی و غرض از این عنوان آن بوده ‌است که سمت اطاعت ایلخانان را نسبت به قاآنان می‌رسانند و این احترام همه وقت از طرف ایلخانان ایران رعایت می‌شده‌است. فتح ایران به دست هلاکوخان پیامدهای مهمی چون پایان کار اسماعیلیان و انقراض خلافت عباسیان در پی داشت. ایلخانان در ابتدا دین بودایی داشتند اما به تدریج به اسلام گرویدند. ایلخانان مسلمان خود را سلطان نامیده و نام‌های اسلامی برگزیدند.